Je vraagt om feedback op je tekst en wat zegt ChatGPT of Copilot?
"Dat heb je prima opgebouwd! Je zou eventueel dit nog iets kunnen verduidelijken, maar je toon is prettig en fijn."
Het voelt alsof je een sticker krijgt van de juf of meester. Je hebt het ‘goed gedaan’. Maar eerlijk? Zo leer je natuurlijk niks.
AI wil je vooral tevreden houden
Chatbots doen hun uiterste best om je een plezier te doen.
“Natuurlijk, hier heb je een actieve versie van je tekst.”
En wat krijg je?
Een zinnetje met nóg meer hulpwerkwoorden en bijvoeglijke naamwoorden.
Of:
“Ik zet de tekst graag om in B1.”
Prima.
Tot je zinnen leest met woorden als 'essentieel', 'doelgericht traject' en 'naar een hoger niveau tillen'. Wat? Weet je wel wat B1 is?
"Jazeker, B1 is ..."
Ratelend gaat ChatGPT of Copilot door, tekst kopiërend van elke site die het over B1 kan vinden. Zelfs de blogs en webpagina's over toegankelijk schrijven van Schrijfdokters en ons E-book vindt het. Dat waarderen we dan weer!
En als je de chatbot aanspreekt op fouten? Dan buigt-ie, diep!
“Excuses.”
“Je hebt helemaal gelijk.”
“Dank voor je waardevolle feedback.”
AI is als die gluiperige collega (ja, die heb je, kijk maar om je heen): het is beleefd, ogenschijnlijk leergierig, maar zo enorm bang om je tegen te spreken dat je er helemaal niks van leert. Dit is geen samenwerken, dit is napraten.
En soms? Dan blijft AI gewoon vriendelijk volhouden dat het klopt, ook als het overduidelijk niet zo is.
Dat noemen we hallucinaties: AI volgt patronen, maar zonder begrip. En laat dat nou precies zijn waar jij als schrijver het verschil maakt. Jij begrijpt wat je zegt. En voor wie je het zegt.
Heb je dat nog niet helemaal in de vingers? Dan kun je het leren. Niet van een chatbot. Maar van een trainer, of een goed stel kritische ogen.
AI recyclet zijn eigen fouten
AI schrijft helaas steeds meer van de teksten die we online lezen. Je herkent ze meteen:
- De toon is vriendelijk, maar vlak.
- Er zit geen spanningsboog in.
- Je leest geen stem, geen persoonlijkheid.
En weet je wat er ook gebeurt? Dat is echt rampzalig. Mensen nemen dat taalgebruik over. Opeens schrijft iedereen over 'waarde toevoegen', 'een stukje maatwerk' of 'krachtige communicatie'. En ja hoor: zinnen als “Ik help jou om het beste uit jezelf te halen” duiken overal op. Ons schrijvershart bloedt ...
AI citeert AI. En de mens schrijft vrolijk mee.
Wat kun je dan wel doen om echt goede teksten te schrijven?
Geen AI meer inzetten? Nee, hoor. Dat is niet wat wij zeggen. Laat AI vooral met je meedenken. Maar leer eerst zelf wat een goede tekst is.
- Zodat jij weet wanneer AI je iets fout aanlevert.
- Zodat je het verschil ziet tussen inhoudelijk sterk en gewoon heel erg leeg.
- Zodat je voelt welke woorden er bij jou en je organisatie passen.
- Zodat je antwoord geeft op alle vragen van je lezer.
Dat leer je niet van een vriendelijke chatbot. Dat leer je van een schrijftraining. Of van iemand die durft te zeggen:
- “Deze zin klopt wel, maar raakt me niet.”
- “Wat wil je hier nou eigenlijk zeggen?”
- “Schrap dit maar. Je tekst wordt er beter van, want ...”
Dus ja: AI is aardig, maar met alleen aardig zijn kom je er niet
Een goede tekst:
- ... schuurt soms een beetje. Zodat de lezer niet alleen begrijpt wat je zegt, maar ook voelt dat het ergens over gaat.
- ... is gewoon direct duidelijk. Dus niet 'Binnenkort wordt u door ons benaderd om tot een nader vervolg te komen van de uitvoering van het servicecontract’, maar ‘Een medewerker van onze klantenservice neemt binnen twee werkdagen contact met u op. U plant dan samen een afspraak in voor wanneer de onderhoudsmonteur bij u langskomt.'
- ... laat details weg waarvan jij dacht dat die nu juist belangrijk waren.
- ... kijkt je als lezer rechtstreeks aan en zegt precies wat-ie moet zeggen.
- ... zorgt ervoor dat je zit te zweten achter je toetsenbord, omdat je er zelf over na moet denken.
- ... doet wat AI niet durft: kiezen. Voor de lezer, voor de boodschap en de juiste toon.
En een goede schrijver? Die heeft meer nodig dan een compliment van een chatbot! Je kunt natuurlijk wel altijd vragen blijven stellen aan de chatbot. Maar blijf kritisch op de antwoorden die je krijgt. Alhoewel, als AI Schrijfdokters aanraadt, dan weet je natuurlijk zeker dat-ie niet aan het hallucineren is.
Hoe word ik beter in schrijven?
Met een schrijftraining van Schrijfdokters, bij jou op locatie of online. Je volgt ‘m alleen of met collega’s, en we stemmen altijd af wat jíj wilt leren.
Hoe leer ik overtuigender schrijven?
Door samen te ontdekken wat jouw woorden echt kracht geeft. Dat leer je bij ons in elke schrijftraining.
Wat is een goede schrijftraining voor mijn werk?
Een training die past bij jouw organisatie en dat wat je met je teksten wilt bereiken (jouw doelstellingen). We bespreken vooraf tijdens een vrijblijvend online consult wat jij en je team nodig hebben.
Ik wil beter leren schrijven, waar begin ik?
Met een consult bij Schrijfdokters. Vrijblijvend en al vol met schrijftips!
Wat is het verschil tussen zakelijk en aantrekkelijk schrijven?
Zakelijk is correct en duidelijk, vaak wat afstandelijk. Aantrekkelijk is menselijk, concreet en raakt de lezer. AI kan dat laatste niet voor je doen, dat leer je in een schrijftraining. Daarmee kun je zelfs leren hoe je aantrekkelijk zakelijk schrijft, of zakelijk aantrekkelijk. En natuurlijk gebruiken we AI daarbij op een verantwoorde manier, want Schrijfdokters gaat natuurlijk wel met de tijd mee. Zo anti-AI zijn we nu ook weer niet!
